بسم الله الرحمن الرحیم
«حرف واحد» دافع «سبعة أحرف» أعداء الله-«حرف واحد» جزء «سبعة أحرف» أصلح الوجوه نزد شیخ طوسي قده
فهرست مباحث علوم قرآنی
سبعة أحرف به معنای انواع ممکن در اختلاف قرائت-اصلح الوجوه-أملح
آیا شیخ طوسي قده تواتر قراءات را انکار کرده است؟-بررسی مقدمه تبیان و مجمع
مصداق سخن شیخ طوسي قده در مقدمه تبیان-قرائت ملک و مالک، حرف واحد است
تفاوت سبعة أحرف قبل از ابن مجاهد با سبعة أحرف بعد از ابن مجاهد، رمز اختفاء معنای روایات نزول بر حرف واحد
تحریر بسیار عالی طبرسی در مقدمه مجمع از کلام شیخ در مقدمه تبیان
شیخ الطائفة قده در مقدمه تبیان ابتدا حرف واحد را معروف نزد شیعه دانستند، و سپس در ادامه، تفسیر ابن قتیبه از سبعة احرف را اصلح الوجوه داستند، اما مهم تعلیل اصلحیت است، فرمودند دلیل اصلحیت سخن ابن قتیبه این است که از ناحیه معصومین علیهم السلام تجویز شده است که آنچه قراء اختلاف کردند میتوانیم بخوانیم، بنابر این نزد ایشان حرف واحد دو مقام دارد:
۱- «حرف واحد» دافع «سبعة أحرف» أعداء الله: (ملک/مالک یوم الدین) دافع (ملک/صاحب یوم الدین) --> در حالی که هیچ قاری به صاحب یوم الدین قرائت نکرده اما نزد امثال ابوحنیفه جایز است.
۲- «حرف واحد» جزء «سبعة أحرف» أصلح الوجوه نزد شیخ طوسي قده: (ملک/مالک یوم الدین) جزء انواع اختلاف، به معنا یک نوع از انواع اختلاف، یعنی مصداق وجه سوم سخن ابن قتیبه به عبارت منقول در تبیان: (والوجه الثالث: الاختلاف في حروف الكلمة دون اعرابها، ومما يغير معناها ولا يزيل صورتها)
*******************
تحریر بسیار عالی طبرسی در مقدمه مجمع از کلام شیخ در مقدمه تبیان
و نتیجه جالب اینکه اختلاف قرائت در اختلاف مصاحف امصار را شیخ و طبرسی هر دو قرائت را با هم مجموعا حرف واحد میدانند:
تبیان:
السابع - الاختلاف بالزيادة والنقصان نحو قوله: وما عملت ايديهم، وما عملته، باسقاط الهاء واثباتها. ونحو قوله: فان الله هو الغني الحميد، وان الله الغني الحميد. في سورة الحديد.
مجمع:
والسابع: الإختلاف بالزيادة والنقصان نحو قوله: (وما عملت أيديهم وما عملته أيديهم).
وما عملته أيديهم-وما عملت أيديهم(يس35)
ومن يتول فإن الله هو الغني الحميد-ومن يتول فإن الله الغني الحميد(حدید24)
تعاضد الرسم و القراءات