بسم الله الرحمن الرحیم
جلسات تفسیر-بحث تعدد قراءات-سال ۹۳
فهرست جلسات مباحثه تفسیر
تقریر سابق آقای شریف در ذیل صفحه است
آقای سوزنچی:
054-تقریر جلسات آبان از آقای سوزنچی
- مباحث جلسه یکشنبه 25 آبان 1393
- اشاره به برخی کتب مهم درباب قرائات و رسم و ضبط مصحف
- اشاره به سخنالن ابن جزری درباره وجوه مختلف اختلاف قرائات
*********
تقریر جدید:
تقریر آقای شریف در انجمن علمی:
http://www.hoseinm.ir/forum/index.php?topic=280.0
شریف
یک شنبه 25 آبان - 22 محرم 1436- جلسه 453
بسم الله الرحمن الرحیم
ان شاء الله یعنی اشاره به همان آیه قرآن دارد که الا ان یشاء الله دارد. در واقع استثناء دارد.
البته ممکنه استثناء لغوی جایی باشد، ولی اینجا استثناء اصطلاحی به کار رفته است.
-==-
این چیزهایی که این چند روز بحثش شد، مطالبی بود راجعه به کتبی که نافع هستند در این فن و خیلی فایده دارند.
یکی کتاب الکامل بود.
50 تا قاری - نه راوی - درش ذکر کرده است. مال هذلی یکی از علمای قرن 5 هجری است. در نسخه الشامله هم هست. در سایت وقفیه موجود است که خیلی کتاب در این سایت هست.
www.vaqfiyeh.com
ابن جزری هم در کتاب النشر، این کتاب الکامل را ذکر می کند و او را از مشایخ قرائت می داند.
کتابهای دیگر
دو تاش مربوط به دو تا نویسنده استاد و شاگرد بودند.
ابن نجاح و دانی. کتاب دانی مربوط به رسم قرآن است و مربوط به قرائات سبع نیست.
ابوعمرو دانی حدود 10 کتاب در زمینه قرآن و علوم آن دارد. یکی از کتابهای او البیان است که عدد آیات قرآن را از طریق او ذکر می کنند سعودیها.
یکی هم کتاب التراث فی شرح ... مال تنسی مربوط به قرن 9 هجری.
وادی قرائت، رسم و ضبط قرآن با هم فرق دارد و یه مقدار که انس بگیریم متوجه می شویم اینها با هم فرق دارند.
ضبط یعنی وجود لفظی قرآن.
وجود کتبی این اعراب چه جوری باشد، علائم مشارقه، و یکی هم قرائت اعراب و ضبطی که صوتی است که علائم المغارب و ...
مثل متنی که در پایان قرآنها چاپ عربستان الان موجود است که به حجاج هدیه می دهند. می توانید به آنجا مراجعه کنید تا متوجه این مطالب بشوید.
علامت یعنی همان ضبط اما وجود کتبی اش. این ها می شود علائم ضبطیش.
ضبط اصل اعراب است.
علامات وجود کتبی همین ضبط است.
=-=
النشر مال ابن جزری است.
آن را به شعر در آورد شد اسمش طیبۀ النشر.
بعد آن کتاب النشر را شرح داد شد شرح النشر.
-=-=
جزء بندی قرآن را روایت برایش داریم که در کافی شریف بود.
چیزی نبود که حجاج خود جزء را از خودش در بیاورد.
کلمه جزء که 30 تاست و مناسب یک ماه است.
جزء در روایت هست.
جزء یعنی یک چیزی دون کتاب. اگر بخشی از مصحف را بین الدفتین بگذاریم می شود جزء.
=-=-
(مراجعه کنید ببینید این جزء بندی قرآن از کی شروع شد.)
=-==-
خود ابن جزری در النشر فی القرائات العشر می گوید:
لا زلت استشکل هذا الحدیث.
یعنی چی سبعه احرف؟ بعضی ها بیشتر است و بعضی ها کمتر است.
ابن قتیبه می گوید: تا جایی که من می دانم هیچ جایی نداریم که در یک موضع هفت تا قرائت آمده باشد.
ابن قتیبه معاصر قاسم بن سلام است مال قرن 3 هجری است.
او می گوید ما هیچ کجا نداریم که بالفعل قراء کلمه ای را هفت جور خوانده باشند.
برای چه شما می گویید قرآن بر هفت قرائت نازل شده است؟
=-=
کتابی هست اسمش این است منفردات هفت. یعنی از اول تا آخر هرچه که تنها و تنها هفت بوده است.
مثلا همین که ما خودمان می گوییم و لم یکن له کفوا احد چند جور جایز است؟ سه یا چهار جور.
فقط هفت خونده است کف ان احد.
یعنی هم طرق و هم خود هفت این را کفوا خوانده اند.
قرائت سبع دیگر است که هیچکدام با او موافقت نکرده اند. اینها خوانده اند کف ان یا کفو ان.
=-=
من در حاشیه عروه دیدم - شنیدم که عروه ای چاپ شده است که 40 تا حاشیه دارد. این خیلی خوب است. -
در حاشیه عروه 4 وجه را آورده است.
به نظرم بعضی ها گفته اند کفوَاً احوط است.
آقای حکیم اولی را به ضم الفاء و فتح الهمزه می دانند در حاشیه عروه.
=-=-=
حالا ابن جزری می گوید:
سی سال و خورده ای فکر کردم تا اینکه رسیدم به راه درست.
من همه قرائات را دیدم شاذ و صحیح و منکر و ... ممکن نیست از این 5 وجه بیرون برود قرائات.
پس نزل القرآن علی سبعه احرف یعنی نازل شده است بر بیشترین اختلافات ممکنه.
بعد می گوید: رسیدم به کلام ابن قتیبه.
کتاب ابن قتیبه در جامع التفاسیر هست.
به نام تاویل مشکل القرآن.
ولی کتابهای دیگرش در این سی دی نیست.
نرم افزاری به نام مشکات مربوط به بحث های ماست. یعنی تعداد بسیار زیادی از کتابهای ما در این نرم افزار هست.
این دو تا نرم افزار مکمل هم هستند. مشکات مال علوم قرآنی است. جامع التفاسیر مال تفسیر است.
=-==-
بعد حرف ابن قتیبه را می آورد در تاویل المشکل القرآن.
حالا اگر عبارت را خودتان دیدید، فردا سریع عرض می کنم.
که برویم سراغ بحث مصحف امیرالمومنین علیه السلام.
که از نظر اهل سنت امیرالمومنین مصحف داشته اند یا نداشته اند.
والحمدلله رب العالمین
وصلی الله علی محمد و اله الطاهرین.