بسم الله الرحمن الرحیم
جلسات تفسیر-بحث تعدد قراءات-سال ۹۷
فهرست جلسات مباحثه تفسیر
تقریر سابق آقای صراف، در ذیل صفحه است
************
تقریر جدید:
************
تقریر آقای صراف:
سه‌شنبه 18/10/1397
(قَالَ الْإِمَامُ أَبُو الْعَبَّاسِ أَحْمَدُ بْنُ عَمَّارٍ الْمَهْدَوِيُّ) [او هم در عداد اندلسیین است اصل او از مهدیه بوده ولی به اندلس رفته. صاحب التفصیل الجامع لعلوم التنزیل که التحصیل فی مختصر التفصیل خلصه آن است که خودش خلاصه کرده و کتاب الهدایة که معروف است در اجازات. مهدوی: منسوب به مکان: شهر مهدیه در افریقا در نزدیکی قیروان. ظاهراً همان شهری است که تاریخ آن معروف است که خلیفه فاطمی بنا کرد و در تاریخ البدایة و النهایه ابن کثیر نقل شده که سنی‌ها ریختند در شهر و حتی طفل‌های در قنداق را هم کشتند] : فَأَمَّا اقْتِصَارُ أَهْلِ الْأَمْصَارِ فِي الْأَغْلَبِ عَلَى نَافِعٍ وَابْنِ كَثِيرٍ وَأَبِي عَمْرٍو وَابْنِ عَامِرٍ وَعَاصِمٍ وَحَمْزَةَ وَالْكِسَائِيِّ، فَذَهَبَ إِلَيْهِ بَعْضُ الْمُتَأَخِّرِينَ اخْتِصَارًا وَاخْتِیَارًا، فَجَعَلَهُ عَامَّةُ النَّاسِ كَالْفَرْضِ الْمَحْتُومِ حَتَّى إِذَا سَمِعَ مَا يُخَالِفُهَا خَطَّأَ، أَوْ كَفَّرَ وَرُبَّمَا كَانَتْ أَظْهَرَ وَأَشْهَرَ ...
· این حرف و درد دل کسی است که حدود صد و بیست سال وفاتش بعد از ابن مجاهد بوده. اینجاست که می‌بینیم چیزی مستقر شده که زمینه‌ای که روایت حرف واحد نزل من عند واحد در آن زمینه صادر شده بود، کاملاً تغییر کرد
· پشتوانه کار ابن مجاهد یک کار حکومتی هم بود و بعد هم که آل بویه حاکم شدند، سیاست و روحیه درگیری و تقابل مذهبی نداشتند
· مکی بن ابیطالب در خصوص کار ابن مجاهد یک تعبیر لطیفی دارد که جای دقت دارد
...، ثُمَّ اقْتَصَرَ مَنْ قَلَّتْ عِنَايَتُهُ عَلَى رَاوِيَيْنِ لِكُلِّ إِمَامٍ مِنْهُمْ، فَصَارَ إِذَا سَمِعَ قِرَاءَةَ رَاوٍ عَنْهُ غَيْرَهُمَا أَبْطَلَهَا وَرُبَّمَا كَانَتْ أَشْهَرَ، وَلَقَدْ فَعَلَ مُسَبِّعُ هَؤُلَاءِ السَّبْعَةِ مَا لَا يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَفْعَلَهُ، وَأَشْكَلَ عَلَى الْعَامَّةِ حَتَّى جَهِلُوا مَا لَمْ يَسَعْهُمْ جَهْلُهُ وَأَوْهَمَ كُلَّ مَنْ قَلَّ نَظَرُهُ أَنَّ هَذِهِ هِيَ الْمَذْكُورَةَ فِي الْخَبَرِ النَّبَوِيِّ لَا غَيْرَ وَأَكَّدَ وَهْمَ اللَّاحِقِ السَّابِقُ، وَلَيْتَهُ، إِذِ اقْتَصَرَ نَقَصَ عَنِ السَّبْعَةِ، أَوْ زَادَ لِيُزِيلَ هَذِهِ
النشر في القراءات العشر (1/ 37)
الشُّبْهَةَ.