بسم الله الرحمن الرحیم
جلسات تفسیر-بحث تعدد قراءات-سال ۹۶
فهرست جلسات مباحثه تفسیر
تقریر سابق آقای صراف، در ذیل صفحه است
تقریر مختصر آقای سوزنچی، در ذیل صفحه است
************
تقریر جدید:
تقریر مختصر آقای سوزنچی:
http://www.hoseinm.ir/forum/index.php?topic=589.0
(مقصود ۱۶ دی بوده سهو شده)
شنبه 96/1/16
النشر، ص13:
[ضبط با چند ثانیه تاخیر شروع شد و تنها خواندن این چند جمله اول متن در ضبط انجام نشد: و قولنا و صح سندها فانا نعنی به ان یروی تلک القرائة العدل الضابط عن مثله کذا حتی تنتهی] و نکون مع ذلک مشهوره عند ائمة هذا الشان الضابطین له .... و موافقة ائمه السلف و الخلف.
- توضیحی بسیار مهم درباره فازی بودن تواتر، و اقسام تواتر در قرائتها
- توضیحی بسیار مهم درباره ذهنیت نوع مردم درباره قرائت :
الف. در 200 سال اول: سبعة احرف ترادفی
ب. در 100 سال بعد (قرن3) سبعة احرف مصاحفی
ج. قرن 4 و با تلاشهای ابن‌مجاهد: سبعة احرفِ قرائات سبعه مصاحف عثمان
************
تقریر آقای صراف:
شنبه 16/10/1396
... (وَقَوْلُنَا) وَصَحَّ سَنَدُهَا، فَإِنَّا نَعْنِي بِهِ أَنْ يَرْوِيَ تِلْكَ الْقِرَاءَةَ الْعَدْلُ الضَّابِطُ عَنْ مِثْلِهِ كَذَا حَتَّى تَنْتَهِيَ، وَتَكُونَ مَعَ ذَلِكَ مَشْهُورَةً عِنْدَ أَئِمَّةٍ هَذَا الشَّأْنَ الضَّابِطِينَ لَهُ غَيْرَ مَعْدُودَةٍ عِنْدَهُمْ مِنَ الْغَلَطِ أَوْ مِمَّا شَذَّ بِهَا بَعْضُهُمْ، وَقَدْ شَرَطَ بَعْضُ الْمُتَأَخِّرِينَ التَّوَاتُرَ فِي هَذَا الرُّكْنِ وَلَمْ يَكْتَفِ فِيهِ بِصِحَّةِ السَّنَدِ، وَزَعَمَ أَنَّ الْقُرْآنَ لَا يَثْبُتُ إِلَّا بِالتَّوَاتُرِ، وَإِنَّ مَا جَاءَ مَجِيءَ الْآحَادِ لَا يَثْبُتُ بِهِ قُرْآنٌ، وَهَذَا مَا لَا يَخْفَى مَا فِيهِ، فَإِنَّ التَّوَاتُرَ إِذَا ثَبَتَ لَا يُحْتَاجُ فِيهِ إِلَى الرُّكْنَيْنِ الْأَخِيرَيْنِ مِنَ الرَّسْمِ وَغَيْرِهِ إِذْ مَا ثَبَتَ مِنْ أَحْرُفِ الْخِلَافِ مُتَوَاتِرًا عَنِ النَّبِيِّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - وَجَبَ قَبُولُهُ وَقُطِعَ بِكَوْنِهِ قُرْآنًا، سَوَاءٌ وَافَقَ الرَّسْمَ أَمْ خَالَفَهُ وَإِذَا اشْتَرَطْنَا التَّوَاتُرَ فِي كُلِّ حَرْفٍ مِنْ حُرُوفِ الْخِلَافِ انْتَفَى كَثِيرٌ مِنْ أَحْرُفِ الْخِلَافِ الثَّابِتِ عَنْ هَؤُلَاءِ الْأَئِمَّةِ السَّبْعَةِ وَغَيْرِهِمْ وَقَدْ كُنْتُ قَبْلُ أَجْنَحُ إِلَى هَذَا الْقَوْلِ، ثُمَّ ظَهَرَ فَسَادُهُ وَمُوَافَقَةُ أَئِمَّةِ السَّلَفِ وَالْخَلَفِ.
· تواتر قرآن یک بحث ثابت است اما اینگونه که او در اینجا تصویر می‌کند مقصود نیست
· تواتر یک مقوله دو ارزشی نیست و تحقق تواتر به شدت و ضعف است و هرچه تواتر ما قویتر باشد، خروجی آن ارزش صدق بالاتری دارد، اگرچه ثبوت تواتر دوارزشی است
· خود تواتر چند جور است اما ابن جزری مخلوط کرده. یک جور تواتر میدانی بین بدنه عموم مردم، یک تواتر فضای تدریس و تدرس (در کلاس و در فضای اقراء)، یک تواتر مدون و مکتوب هم داریم (در فضای اقراء). تواترها هم دو جور است: بالفعل و در زمان سابق
· وقتی می‌خواهیم تواترهای قبلی را کشف کنیم، باید ذهنیت نوع مردم در آن زمان را درک کنیم
· با شروع قرن سوم سبعة احرف به معنای ترادف تسهیلی به مرور بی‌آبرو شد و حال آنکه تا حدود دویست سال، نگاه عموم مردم، آن را پذیرفته بود
· در حدود صد سال کتابهایی که می‌نوشتند سند به راحتی می‌آوردند بر قرائتی بر خلاف رسم مصحف عثمان و در آن زمان دید مردم، مصاحف بود. در کتابهایی مثل صحیح بخاری و مسلم که در آن زمان بوده به راحتی با بالاترین سند صحیح چنین قرائتهایی را نقل می‌کردند و بدنه مسلمین هم تحاشی هم نداشت و پیش از آن هم ابوحنیفه فتوا میدهد بر اساس مصحف ابن مسعود
· با شروع قرن چهارم با زرنگی ابن مجاهد، منحصر شد در مصحف عثمان و ذهنیت قرن دوم و سوم بین مردم تغییر کرد. البته این فضا در بین اهل علم و متخصصین فن متفاوت بود