بسم الله الرحمن الرحیم
جلسات تفسیر سوره مباركة قاف-سال ۹۱
فهرست جلسات مباحثه تفسیر
تقریر سابق آقای وافی در وبلاگ، در ذیل صفحه است
تقریر سابق آقای صراف، در ذیل صفحه است
تقریر جدید-فعلا نیست
***************
تقریر آقای وافی در وبلاگ:
سه شنبه ( 1 / 5 / 2012 )
سوال از روایت ( رأسها الخشیة ) در وصف ناقه حضرت زهرا(س) در محشر . استاد : خشیة یعنی توجه جلالی داشتن به امری که به فارسی واهمه می گویند
درباره ثمن قلیل
سوال درباره ( أشهد ) که آیا باید مستند شهادت حسّ باشد ؟ استاد : باید مستند به علم باشد
دقیقه 7 :
دیروز تقریری درباره ( نفخ فی الصور ) بنابر اینکه جمع صورة باشد ، عرض کردم
یک تقریر واقعه ای هم دارد . عرض کردم گاهی مضمون آیات شریفه از باب سنن الهیه و حکمت است نظیر فرمول هایی است که بشر کشف می کند . ولی گاهی وقایع است . واقعه مصداقی است از سنن . اگر چه از اول تا آخر خلقت فقط یک دفعه تحقق پیدا کرده است . یک سنُتی است که مصداقش طبق نظام احسن یکی بیشتر نیست . آیات شریفه هم گاهی است که برداشت ما از آن برداشت سنّت و حکمت است . به تعبیر امام ( یجری کما یجری اللیل و النهار ) یعنی همان طوری که شبانه روز در جریان و گردش است ، آیات هم همین طور است . اما گاهی واقعه است یعنی آیه دارد خبر می دهد که چنین واقعه ای صورت می گیرد
توضیح دیروز نگاهی سنّت گونه به نفخ صور بود که گفتیم دم به دم و لحظه به لحظه . . . برخی از آیات با سنت بودن و دم به دم بودن نفخ صور جور نیست مثل آیه ( ما ینظرون الا صیحة واحدة تأخذهم و هم یخصّمون ) چون دارد می فرماید : ما ینظرون یعنی در صف انتظار هستند . پس این صیحه دم به دمی نیست بلکه این ها منتظر تحقق آن هستند . ولی یک سوال اینجا مطرح است که آیا این صیحه واحده ، صیحه إماته است یا صیحه إحیاء ؟ ظاهرا صیحه إحیا است چون آیه می فرماید : ( تأخذهم و هم یخصمون فلا یستطیعون توصیة و لا إلی أهلهم یرجعون ) یعنی حتی یک کلمه وصیت هم نمی توانند بکنند . آنقدر لحظه ای می آید که نه می تواند توصیه کند ونه به ند اهلش بازگردد . اگر اینطور باشد که آیه ناظر به صیحه ی واحده ای است که بعدا محقق خواهد شد ، با مشرکین مخاطب آیه چگونه جور در می آید ؟ ( یقولون متی هذا الوعد ) به پیامبر می گفتند . آیا آیه می گوید : این ها که می میرند . صیحه ای خواهد آمد و کسانی که ملیون ها سال بعد در زمان صیحه یخصمون را می گیرد . خب آنها چه ربطی به اینها دارند ؟ کمی از فصاحت کلام دور است . پس باید بیشتر روی آیه تأمل شود
دقیقه 14 : دو سوال و جواب
دقیقه 15 تا 17 : درباره سخن یکی از علماء : من بارها از صمیم قلب خدا را شکر می کنم که زمان سقیفه نبودم چون خودم را می شناسم و می دانم ابوذر و سلمان و مقداد نیستم ! و قضیه زدن ملا الاغهایی را که فرار نکرده بودند مستدلا بأنهم لو قدروا لفرّوا !
تعبیر ( الی اهلهم یرجعون ) مؤیّد این است که صیحه صیحه ی نفخ صوری نباشد . چون در آن زمان اهلی باقی نمی ماند که به سوی آن برگردند . البته این نکته جواب هم دارد
احتمال هم دارد که این صیحه صیحه مرگی است که برای تک تک افراد رخ می دهد که نمی تواند توصیه ای به اهلش بکند
دقیقه 19 و نیم تا 21 : قضیه خواب مرحوم سید محمد فشارکی و نگرانی ایشان از حال اولادشان بعد از مرگ ایشان
سوال : . . . استاد : صیحه که مال مؤمنین نیست . مال کسانی است که می گویند : ( متی هذا الوعد )
از دقیقه 23 تا 32 درباره محتملات و وجوه مختلف و مرادهای متعدد آیات قرآن که در جلسات قبلی هم عنوان شده بود و درباره تنوین قرآن در ( لو أن قرآنا سیّرت به الجبال ) و درباره ( ان علینا جمعه و قرآنه فاذا قرأناه فاتبع قرآنه ) و ( لولا نزل علیه جملة واحدة کذالک لنثبّت به فؤادک ) و ( له نجوم و علی نجومه نجوم ) همه این ها آیاتی و روایاتی است که اشاره دارد به ذو وجوه بودن قرآن
دقیقه 32 تا 45 درباره نهی از مخاصمه به قرآن { اگر هم چیزی در قرآن نیامده است روی حکمت است } و درباره ( لا تفنی عجائبه ) و درباره قرآن صاعد { هر نمازی که می خوانید یک قرآن صاعد است } { در باب حجیت ، سیاق حجت است نه تقطیع مگر در جایی که از ناحیه ی معصوم مجاز باشیم }
معمولا ( اسألک ) ها در دلش یک قسم هست : اسألک و أقسم
مادرت به عزایت بنشیند : حالت مدیریت روان او و تربیتی دارد نه اینکه بخواهند بی ادبی کنند بلکه می خواهند به او نهیب بزنند . اصطلاحی بوده که در بین ما نیست
دقیقه 54 : درباره توضیح یعصمک من الناس در تفسیر فخررازی
آیا روایتی از معصومین (ع) درباره اینکه کوثر جده ی ماست ؟ اگر پیدا نشد ، یک نکته ی تفسیری جالب در ذهنم هست که یادآوری کنید عرض کنم { دقیقه 59 }
************
تقریر آقای صراف:
12/2/1391
· اینکه صور جمع صورت باشد یک تقریر واقعهای هم دارد (علاوه بر آن تقریری که مطرح شد). بعضی آیات با اینکه بخواهد نفخ صور حکمت باشد همخوانی ندارد مثل تعبیر ما ینظرون الا صیحة واحدة و ان کانت الا صیحة واحدة.
· شوکانی در فتح القدیر آورده:
وأخرج ابن مردويه ، عن ابن مسعود قال : كنا نقرأ على عهد رسول الله صلى الله عليه وسلم : «يا أيها الرسول بلغ ما أنزل إليك من ربك إن عليا مولى المؤمنين وإن لم تفعل فما بلغت رسالته والله يعصمك من الناس»