1268 /1231/ 1852
فاطمه زرین‌تاج برغانی قزوینی-طاهره قرةالعین(1230 - 1268 هـ = 1815 - 1852 م)
بابیة-بهائیة
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D9%86
طاهره قرةالعین
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
لزوم بازبینی برای تغییرات صورت گرفته در این صفحه.نمایش/پنهان کردن جزئیات
مقاله برگزیده
طاهره قرةالعین
Tahere.jpg
طرحی که به «چهره طاهره قُرةالعَین» معروف شده است (مورد تردید)
نام اصلی فاطمه ام‌سلمه[۱]
زمینهٔ کاری شاعر و شهید آئین بابی[۱]
زادروز ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۳ (قمری)
قزوین[۱]
پدر و مادر محمدصالح برغانی قزوینی، آمنه خانم قزوینی
مرگ ۱۲۶۸ (قمری) (۳۵ سال)
باغ ایلخانی، تهران
ملیت ایرانی[۱]
محل زندگی قزوین، تهران، کربلا، نور
جایگاه خاکسپاری روایت‌شده که جنازه‌اش را به چاهی در تهران انداختند.[۲]
در زمان حکومت محمدشاه، ناصرالدین‌شاه
رویدادهای مهم حمایت از بابیت، سخنرانی در دشت بدشت بدون حجاب (روبنده)، اعدام به روش خفگی
نام(های)
دیگر زکیه، ام‌سلمه
لقب طاهره[۱]، زکیه[۱]، زرین‌تاج[۱]
پیشه شاعر، نویسنده
سبک نوشتاری شعر عرفانی
تخلص طاهره
همسر(ها) ملا محمد برغانی
مدرک تحصیلی اجتهاد
شاگرد سید کاظم رشتی
اثرپذیرفته از مولوی، سید علی‌محمد باب
فاطمه زرین‌تاج برغانی قزوینی ملقب به زَکیّه یا اُمّ سَلَمَه و مشهور به طاهره و قُرَّةُالعَین (زادهٔ ۱۲۳۰، ۱۲۳۱ یا ۱۲۳۳ قمری - درگذشتهٔ ۱۲۶۸ قمری) شاعر و محدث ایرانی،[۳] از اولین مریدان سید علی‌محمد باب[۴] و از رهبران جنبش باب بوده‌است.[۵]
پدر و مادرش هر دو مسلمان و مجتهد بودند. وی همانند یکی از عموهایش ابتدا به شیخیه گرایش پیدا کرد و برای مدتی رهبری بخشی از شیخیه در کربلا و عراق را به دست گرفت. با علنی شدن دعوت سید علی‌محمد باب، طاهره به وی گروید و بدون آنکه موفق شود تا پایان عمر او را از نزدیک ببیند، در زمره نزدیک‌ترین یاران او درآمد. او نخستین زن بابی بود که روبنده از صورت برگرفت و اعلام نمود که با آمدن آیین بیانی، احکام اسلام ملغی شده‌است.
او به اتّهام دست داشتن در قتل عموی بزرگش محمدتقی برغانی معروف به «شهید ثالث» بازداشت شد و سه سال بعد، مدتی پس از ترور نافرجام ناصرالدین‌شاه و همزمان با بسیاری از بابیان دیگر، در تهران به جرم فساد فی‌الارض اعدام شد. او اولین زنی بود که به این اتهام اعدام شد.
از طاهره اشعاری باقی مانده‌است که بر سر انتساب پاره‌ای از این اشعار به وی اختلاف نظر وجود دارد. از سویی طاهره تفسیری انقلابی از بابی‌گری ارائه کرد که موجب جدایی در جامعه بابی‌ها در ایران و عراق گردید، ولی از سوی دیگر همین تفسیر باعث پیوند موعودگرایی با مفهوم باب شد. طاهره برترین شخصیت زن در آیین بیانی و سومین و شناخته‌شده‌ترین شخصیت زن در آئین بهایی است. یکی از مشهورترین کارهای او برداشتن روبنده در واقعه بدشت بود. برخی نویسندگان معاصر این عمل را در جهت آزادی زنان و عملی فمینیستی توصیف کرده‌اند. اما دیدگاه مقابلی، طاهره را فعال فمینیست ندانسته و کارهایی مانند برداشتن روبنده در واقعه بدشت را بیشتر نمادی از الغای شریعت اسلام و اعلام شریعتی نو به نبوت سید علی‌محمد باب می‌داند.