سلطان علی بن محمد الباقر ع(000 - 116 هـ = 000 - 734 م)
سلطان علی بن محمد الباقر ع(000 - 116 هـ = 000 - 734 م)
سلطان علی بن محمد باقر
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
لحن یا سبک این مقاله بازتابدهندهٔ لحن دانشنامهای استفادهشده در ویکیپدیا نیست. لطفاً کلمات ستایشگونه و غیر ادبی و عبارتهای نادانشنامهای را بزدایید. برای راهنمایی بیشتر راهنمای نوشتن مقالههای بهتر و لحن بیطرف را ببینید.
امامزادهبسم اللّه الرّحمن الرّحیم
علی بن محمدباقر
مشهد اردهال.jpg
نام علی بن محمدباقر
لقب(ها) سلطانعلی
زادروز قرن اول
زادگاه مدینه
درگذشت ۲۷ جمادیالثانی ۱۱۶
مدفن ایران، مشهد اردهال
پدر محمد باقر
مادر ام ولد
الــلــه
محمد • علی • فاطمه • حسن • حسین
سجاد • باقر • صادق
کاظم • رضا • جواد • هادی
عسکری • مهدی
علی بن محمد باقر، فرزند بلا فصل محمد باقر پنجمین امام شیعیان است. در منابع غالباً از او با عنوان سلطان علی یاد میشود. براساس برخی از گزارشهای تاریخی او بنا به درخواست دوستداران اهل بیت از اهالی چهل حصاران و فین کاشان در سال ۱۱۳ هـ. ق به این منطقه هجرت نمود و مدت سه سال به امر تبلیغ و ارشاد مردم همت گماشت. علی بن محمد سرانجام در سال ۱۱۶ هـ. ق به همراه تعدادی از اهالی منطقه توسط نیروهای حکومتی در دربند ازناوه کشته شد. پیکر او در امامزاده مشهد اردهال (در مشهد اردهال) به خاک سپرده شد. مراسم قالی شویان هر سال در دومین جمعه مهرماه به یاد شهادت علی بن محمد با شور و غوغای وصف ناپذیر، همراه با عزاداری و نوحه خوانی در مشهد اردهال برگزار میشود.
محتویات
۱ تولد
۲ فرزندان
۳ توصیف علما
۴ هجرت به ایران
۴.۱ درخواست مبلغ و راهنما
۴.۲ استقبال مردم
۴.۳ نامه نگاری
۴.۴ کشته شدن
۵ محل دفن
۶ وصایا
۷ کرامات
۸ سرداب اعجابانگیز
۹ قالی شویان
۱۰ جستارهای وابسته
۱۱ منابع مطالعاتی
۱۲ پانویس
۱۳ منابع
۱۴ پیوند به بیرون
تولد
حضرت علی بن محمدباقر از خاندان عصمت و طهارت و فرزند امام باقر است. شیخ مفید فرزندان امام باقر را هفت تن میداند: «ابوعبدالله جعفر بن محمد و عبدالله که از ام فروه بنت قاسم بن محمد بن ابی بکر بودند و ابراهیم و عبیدالله که از ام حکیم بوده و هر دو در ایام حیات پدر شان وفات کردند. علی و زینب از ام ولد بودند؛ و ام سلمه که مادرش را ام ولد دانستهاست».[۱]
فرزندان
مصعب زبیری مینویسد: «علی بن محمد (باقر) دختری به نام فاطمه داشت که مادرش ام ولد بود و موسی بن جعفر بن محمدباقر با این دختر ازدواج کرد.»[۲]
فرزند دیگری نیز از وی بودهاست که احمد بن علی بن باقر نام داشت. قبر وی در اصفهان در باغهایی قرار دارد که سر راه محله خواجو است.[۳]
توصیف علما
صاحب ریاض العلماء مینویسد: «سید آجل سید علی بن مولانا امام باقر از بزرگان و اکابر فرزندان امام محمد باقر است و بیان عظمت شأنش نیازی به کلام طولانی ندارد. قبرش در حوالی کاشان و معروف به «مشهد بارکرس» است. گنبد رفیع و عظیمی دارد و جماعتی از علمای شیعه نیز در شأن او فضایلی گفته و دربارهٔ کرامات او و مشهدش حکایاتی دارند.»[۴]
هجرت به ایران
درخواست مبلغ و راهنما
عدهای از دوستداران اهل بیت از اهالی چهل حصاران و فین کاشان نامهای خدمت امام باقر (علیه السلام) نوشتند، که چون ما از محضر شما دور هستیم یکی از آقازادگان خود را برای راهنمایی و تربیت ما و تعلیم احکام به جانب ما بفرستید.[۵]
آن حضرت فرزند خود، جناب علی بن محمد را با رسولان روانه کاشان کردند؛ و اسباب سفر آن حضرت را برادرش امام جعفر صادق فراهم نمودند.[۶]
استقبال مردم
هنگام ورود آن حضرت، در فین حدود ۶هزار نفر برای استقبال آمدند. حضرت مدتی در جاسب و خاوه مشغول هدایت مردم بود، و بیشتر در مسجد جامع کاشان -که فعلاً در کوی میدان کهنه واقع است - مشغول عبادت بود و شیعیان برای ادای نماز جمعه خدمتش مشرف میشدند، و کرامات زیادی مشاهده مینمودند.[۷]
نامه نگاری
آن حضرت نامههایی برای پدرش به مدینه میفرستاد و حالات خود و شیعیان را بیان میفرمود، تا در سال ۱۱۴ ه خبر کشته شدن پدرش به آن حضرت رسید.[۸]
کشته شدن
بعد از حدود سه سال از کشته شدن امام باقر، در سال ۱۱۶ ه، مخالفین آن حضرت را به همراه عدهای از دوستان و موالیان و منسوبین به وی را کشتند.
از آنجا که ۲۷ جمادی الاثنی در سال کشته شدن علی بن محمد مصادف با ۱۷ مهر ماه شمسی بوده، هر سال به مناسبت سالگرد آن حضرت در جمعه دوم مهرماه مراسم قالی شویان همراه با عزاداری با شکوهی کنار قبر وی برگزار میشود.[۹]
محل دفن
نوشتار اصلی: امامزاده مشهد اردهال
در محل دفن وی اختلاف آرائی وجود دارد. عدهای محل دفن وی را در مشهد اردهال (مشهد قالی) (امامزاده مشهد اردهال) در ۴۰ کیلومتری غرب کاشان و در مسیر کاشان–دلیجان میدانند.[۱۰][۱۱] حتی کاربرد مشهد برای مقبره وی سابقه طولانی دارد و در کتاب نقض از آنجا با واژه مشهد یاد شدهاست.[۱۰]
وصایا
وقتی حضرت در لحظههای آخر عمرشان، چشم گشود، خود را در کنار خواجه ملک شاه دید و فرمود:
«ای دوست موافق! وصیتی چند دارم، باید به وصایای من عمل کنی:
برادرم و نور دیدهام (سلطان محمود) از ترس دشمنان در خانه عبدالکریم بارکرسی پنهان شدهاست. کوشش کن او را به مردم چهل حصاران و فینرسانی که به وی آسیب نرسد.
نامهای به حضرت برادرم امام جعفر صادق عرضه کن و تمام وقایع و شرح غربت و مظلومی مرا بده و ذکر کن که مردم با من چهها کردند و نگذاشتند، یک دفعه دیگر به خدمتت برسم.
سلام مرا به دوستان فین و چهل حصاران برسان و بگو قبر مرا در همان محلی قرار دهند که به شما نشان دادهام و تخلف نورزند.[۱۲]
کرامات
برخی از کراماتی که دربارهٔ علی بن محمدباقر نقل شدهاست به شرح ذیل است:
فرد مورد وثوقی که از بیماری مهلک سودا رنج میبرد نقل میکند که مشرف به زیارت آن حضرت شده و حاجت خواستم، شبی حضرت به خوابم آمده و نوید بهبودی به من داد. چند روزی از این ماجرا نگذشت که بهبودی کامل یافتم.
یکی از اهالی کاشان نیز نقل میکند، «در حالی که همه دکترها جوابم کردند و بیماری ام را سرطان خون تشخیص داده بودند، به یاد کرامات و الطاف آن حضرت افتاده و راهی اردهال شدم شب را در آنجا ماندم، و حاجت خواستم و این کار چندین بار تکرار شد، تا اینکه شبی حضرت را در خواب دیدم. به من فرمودند: فلانی به نماز اهمیت بیشتر بده، و از ما ناامید مشو. در حالی که بدنم میلرزید، از خواب بیدار شدم و پس از چندی که برای آزمایش خون رفتم، هیچ عیب و نقصی در خودم نیافتم.»[۱۳]
سرداب اعجابانگیز
در حرم سلطان علی، سردابی وجود دارد که تقریباً ۶ متر طول و ۳ متر عرض و ۵/۳ متر ارتفاع دارد. دربارهٔ این سرداب و تابوتهای داخل آن، سخنان زیادی گفتهاند. از جمله نقل شدهاست که «در سال ۱۳۱۳ شمسی اعتضاد الدوله، حکمران قم به مشهد اردهال (که از توابع قم بود)، آمد و فرمان داد تا روی سرداب را بشکافند. شخصاً داخل سرداب شده و حدود یکصد تابوت را مشاهده کرد که در هر یک جسدی سالم و از هم متلاشی نشده، در حالی که لباس زندگی به تن داشتند و روی گونههای بعضی خون خشکیده نمودار بود، قرار داشت، او وی را از یاران سلطان علی میشمارد.»[۱۴]
در سال ۱۳۴۱ شمسی آیت الله مرعشی نجفی از این سرداب دیدن کردهاست، از وی نقل است که: «در سمت شرقی سراب، متجاوز از یکصد تابوت به اندازههای مختلف و رنگهای متفاوت در سه ردیف، روی یکدیگر گذاشته شدهاست که قسمتی از تختههای سرِ چند تابوت شکستهاست و درون هر تابوت جسدی در لباس زندگی، صورت باز و موهای ژولیده نمودار است که با مختصر چیزی که به آنها اصابت کند، مانند پودر بر روی هم فرو میریزد و متلاشی میشود، در عقب سرداب زیر دارالحفاظ لوحهای از سنگ نصب و روی آن نام سید رکن الدین مسعود و تاریخ ۹۵۴ حجاری شدهاست».[۱۵]
قالی شویان
سالهاست که مراسم قالی شویان (در نزدیکترین جمعه به روز ۱۷ مهرماه هر سال) به یاد شهادت سلطان علی بن محمد با شور و غوغای وصف ناپذیر، همراه عزاداری و نوحه خوانی در مشهد اردهال برگزار میشود. ممکن است قالب اصلی این مراسم، اندکی تغییر یافته باشد؛ ولی یکی از رسوم سنتی و مذهبی است که سابقه کهنی دارد.
چند روز قبل از جمعه، (به ویژه شبی که فردای آن مراسم برقرار خواهد شد) سیل جمعیت، از پیر و جوان، و زن و مرد، به این محل هجوم میآورند. صبح این روز، مردم زیادی از فین، چوب به دست، بر سر چشمه آبی در کنار حرم (یعنی در محل شستن قالی) گرد هم میآیند و با شعار «یا حسین»، «یا حسین» به طرف مرقد سلطان علی بن محمدباقر حرکت میکنند. آنان در صحن صفا، همراه سایر مردم و با حضور چندین تن از علما و شخصیتهای مذهبی، مراسم را با تلاوت آیاتی از قرآن آغاز میکنند. سپس مردم به نوحه خوانی و عزاداری میپردازند و پس از دقایقی چند، اهالی فین، چوب به دست، یکی از قالیهای داخل حرم را برای شستن از خادمان امامزاده تحویل میگیرند. سپس قالی را لوله میکنند و بر دوش میکشند و با حمایت چوبهای خود، آن را از صحن صفا خارج و در حالی که عَلَم و کُتَلهایی در جلو حمل میکنند، حسین، حسین گویان، قالی را به طرف چشمه آبی میبرند که در ۸۰۰ متری امامزاده (حرم) روان است. بردن این قالی، سَمبُل جریان حرکت دادن جنازه مطهر امامزاده است و پس از دقایقی عزاداری، مراسم پایان میپذیرد. همچنین در این مراسم، هزاران تن از مردم، در حالی که بر سر و روی خود میزنند با شعارهای گوناگون، چوب به دستان فینی را همراهی میکنند.[۱۶]
جستارهای وابسته
مشهد اردهال
امامزاده مشهد اردهال
قالی شویان
فین
منابع مطالعاتی
شهید اردهال: شرح حال حضرت سلطان علی بن امام محمدباقر، زهرا ارونی
نور باقر، سید علی محسنی
شرح زندگانی و شهادت حضرت سلطانعلی بن امام محمد باقر، عبدالرسول مدنی کاشانی
پانویس
شیخ مفید، الارشاد، ص۳۹۴
زبیری، نسب قریش، به نقل از حسینی زرباطی، بغیة الحائر فی احوال اولاد الامام باقر ص۱۴۸/المشاهد العتره الطاهره، ص ۲۷۰.
حسینی زرباطی، بغیة الحائر فی احوال اولاد الامام باقر ص۱۴۶/مجموعه تاریخی مذهبی مشهد اردهال، ص۳۶.
به نقل از حسینی زرباطی، بغیة الحائر فی احوال اولاد الامام باقر ص۱۴۳
مجموعه تاریخی، مذهبی مشهد اردهال، حسین فرّخ یار، ص۳۷.
نور باقر، ص۵۴.
نور باقر، ص۵۷.
توفیق، شهید اردهال، ص۴۰.
توفیق، شهید اردهال، ص۳۷–۴۴.
نقض، عبدالجلیل قزوینی، ص199
شیخ عباس قمی، منتهی الامال، ص۱۳۳۰
مجموعه تاریخی، مذهبی مشهد اردهال، ص۵۷.
مجموعه تاریخی، مذهبی مشهد اردهال، ص۱۶۶.
شهید اردهال، ص۴۶
نور باقر، ص۹۳.
شهید اردهال، ص۴۷ ۴۹.
منابع
توفیق، سید محمد مهدی، شهید اردهال، پیام مهدی۴، قم، چاپ اول، ۱۳۷۶.
حسینی زرباطی، حسین، بغیة الحائر فی احوال اولاد الامام باقر، مکتبة آیتالله العظمی مرعشی النجفی، قم، الاولی.
قزوینی، عبدالجلیل، نقض، سلسله انتشارات آثار ملی، تهران، ۱۳۵۸ش.
قمی، شیخ عباس،منتهی الآمال، تحقیق ناصر باقری بیدهندی،انتشارات دلیل، قم، اول، ۱۳۷۹ ش (دو جلد در یک مجلد).
فرّخ یار، حسین، مجموعه تاریخی، مذهبی مشهد اردهال، هیئت امناء سلطان علی بن محمدباقر، چاپ اول، ۱۳۶۹ ش.
شیخ مفید، الارشاد، قم، الناشر سعید بن حبیر، الاولی، ۱۴۲۸ه.
محسنی؛ سید علی، نور باقر، انتشارات مشهور، ۱۳۸۳، چاپ اول.
المشاهد العتره الطاهره، مؤسسه البلاغ، بیروت، چاپ اول، ۱۴۰۸ ق.
پیوند به بیرون
منبع مقاله (با دخل و تصرف)پایگاه اطلاعرسانی حوزه
آستانه سلطان علی بن محمد
ردهها:
آرامگاهها در استان اصفهانامامان شیعهامامزادههاامامزادههای استان اصفهانامامزادههای تاریخی شهرستان کاشانخانواده محمدشیعیانشیعیان دوازدهامامیافراد ایرانی عربتبار
مشهد اردهال
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
لحن یا سبک این مقاله بازتابدهندهٔ لحن دانشنامهای استفادهشده در ویکیپدیا نیست. لطفاً کلمات ستایشگونه و غیر ادبی و عبارتهای نادانشنامهای را بزدایید. برای راهنمایی بیشتر راهنمای نوشتن مقالههای بهتر و لحن بیطرف را ببینید.
مزار شاعر شعر نو سهراب سپهری در مشهد اردهال
مَشهَد اَردَهال روستایی در ۴۲ کیلومتری غرب کاشان در ایران است. این روستا در میان افراد محلی به مشهد قالی نیز مشهور است. مشهد اردهال، در همسایگی دامنهٔ شرقی «قلهٔ اردهال کاشان»[۱] که بلندترین ارتفاعات ناحیهٔ اردهال کاشان است، قرار گرفتهاست. در این محل بنای امامزاده سلطان علی بن محمد باقر فرزند محمد باقر پیشوایِ پنجم شیعیان قرار دارد که قدمت آن به سده ششم هجری قمری میرسد.[۲][۳]
محتویات
۱ تاریخچه
۲ جستارهای وابسته
۳ منابع
۴ پانویس
۵ پیوند به بیرون
تاریخچه
مهمانسرای مشهد اردهال
در روایت تاریخ میگویند: مردم فین کاشان در سال ۱۱۳ (قمری) قاصدی را به نام عامر بن ناصر فینی به مدینه نزد محمد باقر فرستاده بودند و از او درخواست پیشوایی را داشتند. فرزند خود سلطانعلی برادر جعفر صادق را رهسپار ایران و شهر کاشان کرد. امامزاده به کاشان رسید و در محله فین بزرگ ساکن شد و تابستان هابه دلیل گرمی هوا به منطقه اردهال میرفت. چند سالی اوضاع بدین صورت بود تا اینکه امامزاده سلطانعلی از نفوذ زیادی در بین مردم برخوردار گشت و این باعث ترس حاکم اردهال که زرین کفش نام داشت شد. وی سپاهی را برای قتل سلطانعلی به منطقه میفرستد و آن حضرت سرانجام در یک جنگ نابرابر که ۳ روز طول کشید، همراه یارانش در منطقه ییلاقی اردهال کشته میشود. محل دقیق کشته شدن در دربند ازناوه است که با نام قتلگاه در منطقه شناخته میشود. مردم فین پس از شنیدن خبر سراسیمه به طرف اردهال حرکت میکنند، ولی زمانی میرسند که وی کشته شدهاست، آنها حضرت را در قالی میپیچند و در نهر آبی که در آن نزدیکی است، شستشو میدهند و دفن میکنند. از آن زمان تاکنون همه ساله در دومین جمعه مهر ماه و با حضور هزاران نفر از مردم فین و کاشان آیین سنتی مذهبی قالیشویان برگزار میشود. چوبهایی که افراد در دومی جمعه مهر ماه هر سال به دست میگیرند دو روایت دارد. اول اینکه برای شستن قالیها در مشهد اردهال به کار میرود و دوم اینکه افراد آنها را به نشانه خونخواهی به دست میگیرند.
هر ساله در هفته دوم مهر که به هفته پایان برداشت محصولات کشاورزی در بین کشاورزان معروف است از روستاهای اطراف کاشان، کشاورزان و زوار برای بزرگداشت سالگرد کشته شدن سلطانعلی بن محمد باقر به مشهد اردهال میآیند و در مراسم قالیشویان شرکت میکنند. این مراسم تنها مراسم مذهبی در ایران است که بر اساس تقویم هجری شمسی و بر اساس سال کشاورزی برگزار میشود.
در روایات امامان شیعه از این منطقه به وردهار نیز یاد شدهاست. لازم است ذکر شود که سهراب سپهری نیز در زیارتگاه این شهر دفن شدهاست.
جستارهای وابسته
قالیشویان
سلطان علی بن محمد باقر
امامزاده مشهد اردهال
منابع
وبگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی
تصاویر و مطالبی در مورد امامزاده سلطانعلی مشهد اردهال
وبگاه قالی شویان مشهد اردهال
Yale, Pat and Anthony Ham and Paul Greenway, Lonely Planet, Iran, Third edition، ۲۰۰۱
مهرواره سروشیان، "قالی شویان مشهد اردهال"، مجله جدید آنلاین، بازیابی: ۲۳ دی ۱۳۸۷ شمسی، ۱۲ ژوئن ۲۰۰۹ میلادی.
"قالی شویی اردهال کاشان"، سایت صدا و سیمای جمهوری اسلامی، بازیابی: ۲۳ دی ۱۳۸۷ شمسی، ۱۲ ژوئن ۲۰۰۹ میلادی.
"مشهد اردهال"، نقشهٔ روستا در ویکیمپیا، بازیابی: ۲۳ دی ۱۳۸۷ شمسی، ۱۲ ژوئن ۲۰۰۹ میلادی.
پانویس
دومین پایکوبی بر نعش یک سرقت بزرگ تاریخی و جغرافیایی، کاشان نیوز
موقعیت جغرافیایی مشهد اردهال
ویژه نامه کاشان گردی با موضوع مناطق دیدنی کاشان بزرگ - هر هفته معرفی یک منطقه ی دیدنی کاشان بزرگ، فرودگاه کاشان
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مشهد اردهال موجود است.
[نمایش]
نبو
ایران شهرستان کاشان
ردهها:
روستاهای شهرستان کاشانشهرستان کاشانمناطق مسکونی در استان اصفهان
امامزاده مشهد اردهال
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
امامزاده مشهد اردهال
امامزاده سلطان علی بن محمد باقر در مشهد اردهال کاشان-استان اصفهان 06.jpg
نام امامزاده مشهد اردهال
کشور ایران
استان استان اصفهان
شهرستان شهرستان کاشان
اطلاعات اثر
نامهای دیگر امامزاده سلطانعلیبن محمدباقر
کاربری مذهبی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت ۳۹۹
تاریخ ثبت ملی ۱۱ بهمن ۱۳۳۴
امامزاده مشهد اردهال یا امامزاده سلطانعلیبن محمد باقر، بنا و آرامگاهی در شهرستان کاشان، روستای مشهد اردهال واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۳۹۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آرامگاه سهراب سپهری در این امامزاده قرار دارد.[۱]
محتویات
۱ پیشینه
۲ معماری
۳ نگارخانه
۴ جستارهای وابسته
۵ منابع
پیشینه
[نشان] این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید.
معماری
[نشان] این بخش نیازمند گسترش است. شما میتوانید با افزودن به آن کمک کنید.
نگارخانه
Sultan Ali ibn Muhammad al-Baqir امامزاده سلطان علی ابن محمد الباقر در روستای مشهد اردهال 08.jpg
Sultan Ali ibn Muhammad al-Baqir امامزاده سلطان علی ابن محمد الباقر در روستای مشهد اردهال 19.jpg
Sultan Ali ibn Muhammad al-Baqir امامزاده سلطان علی ابن محمد الباقر در روستای مشهد اردهال 20.jpg
معماری بنای دیگر امامزادگان روستای مشهد اردهال 02.jpg
Sultan Ali ibn Muhammad al-Baqir امامزاده سلطان علی ابن محمد الباقر در روستای مشهد اردهال 03.jpg
امامزاده سلطان علی بن محمد باقر در مشهد اردهال کاشان-استان اصفهان 01.jpg
Sultan Ali ibn Muhammad al-Baqir امامزاده سلطان علی ابن محمد الباقر در روستای مشهد اردهال 01.jpg
امامزاده سلطان علی بن محمد باقر در مشهد اردهال کاشان-استان اصفهان 07.jpg
امامزاده سلطان علی بن محمد باقر در مشهد اردهال کاشان-استان اصفهان 08.jpg
امامزاده سلطان علی بن محمد باقر در مشهد اردهال کاشان-استان اصفهان 09.jpg
امامزاده سلطان علی بن محمد باقر در مشهد اردهال کاشان-استان اصفهان 10.jpg
جستارهای وابسته
آثار ملی ایران
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
منابع
«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۵. بازبینیشده در ۱۹/۵/۲۰۱۱.
نشان خرد این یک مقالهٔ خرد پیرامون یکی از آثار باستانی ایران است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید.
رده:
امامزادههای تاریخی شهرستان کاشان