بسم الله الرحمن الرحیم
جلسات تفسیر-بحث تعدد قراءات-سال ۹۷
فهرست جلسات مباحثه تفسیر
تقریر سابق آقای صراف، در ذیل صفحه است
************
تقریر جدید:
*****************
تقریر آقای صراف:
(منظور ۹۷ بوده سهو شده)
شنبه 18/1/1396
· ایشان سبب ورود را بر طبق روایات تسهیل معنا کرد و ترادف تسهیلی، اما آیا مقصود ایشان، ترادف تسهیلی من الله بود صرفاً یا حتی من الناس؟
· بین سال 310 تا 330، در ظرف 20 سال بسیاری از معاریف و علمای معروف چه از شیعه و چه از سنی وفات کرده‌اند.
· رأس 310 طبری وفات کرده که نزد همه طوایف اهل سنت، مقبولیت دارد، حتی سلفی‌ها به واسطه تعریف‌های بسیاری بالایی که ابن تیمیه از او دارد، به او دید خوبی دارند و او از جمله منابعی است که برای بررسی ابن تیمیه به آثار او بسیار خوب است مراجعه شود.
· یکی از کسانی که 321 وفات کرده، طحاوی است و او کسی است که بسیار محوری است در عقاید اهل سنت. او یک بیان مشکل الآثار دارد که کتاب خیلی خوبی است
· در 316 هم ابن ابی داود وفات کرده که آثار او در خصوص مصاحف محل مراجعه است
· این فاصله زمانی، در زمان غیبت صغری بوده که پایانش 329 بوده
· هم طبری در مقدمه تفسیر و هم طحاوی در مشکل الآثار، این روایت را بررسی کرده‌اند که بررسی آنها بسیار مهم است.
· البانی در سلسلة الاحادیث الصحیحة ارجاع می‌دهد به مقدمه تفسیر طبری (سلسلة الاحادیث الصحیحة ج6 ص163 و 164)
· شعیب ارنؤوط هم در بحث نقل به معنا می‌گوید وانظر لزاماً طحاوی را
· طبری می‌گوید درست است که سبعة احرف برای تسهیل بوده، اما همه آنها را حضرت(ص) فرموده و البته توجیه او، خلاف ظاهر حدیث است. او می‌گوید عثمان که آمد، شش تای آن کنار رفت و فقط یکی باقی ماند. طحاوی که معاصر اوست، پذیرفته طبق ظاهر حدیث که حضرت(ص) اجازه داده که مسلمین نقل به معنا کنند از طرف خودشان اما این را مخصوص به مقطع خاصی می‌داند به خاطر ضرورتی که بعد از آن منقضی شد و وقتی ضرورت منقضی شد، عاد الی الحرف الاول.
· اما هر دو آنها باید جواب ما را بدهند که تفاوت بین قرائت مدنیین و عراقیین را چه می‌کنند؟
· در العین ج3 ص211 خلیل می‌گوید:
كتاب العين؛ ج3، ص: 211
... و كل كلمة تقرأ على وجوه من القرآن تسمى حَرْفا، يقال: يقرأ هذا الحَرْف في حَرْف ابن مسعود أي في قراءته. ...
· با توجه به این بیان خلیل، چگونه می‌توان گفت که سبعة احرف ربطی به هفت قرائت ندارد؟
· تا زمان مالک این ترادف و نقل به معنا از طرف مردم مستنکر نبوده، پس طحاوی چگونه می‌گوید که تا زمان عثمان فقط بوده؟
· ابن مجاهد می‌گوید که پس از مقابله ابن مسعود با کار عثمان، تا سال‌ها در کوفه، قرائت ابن مسعود رایج بوده است (تا زمانی که حجاج با زور شمشیر مصحف عثمان را حاکم کرد. اعمش می‌گوید که در زمان جوانی که به کوفه آمده بودم، قرائت ابن مسعود به همین شکلی که الآن مصحف عثمان رواج دارد، در آن زمان رواج داشته است)