بسم الله الرحمن الرحیم
جلسات تفسیر-بحث تعدد قراءات-سال ۹۶
فهرست جلسات مباحثه تفسیر
تقریر سابق آقای صراف، در ذیل صفحه است
************
تقریر جدید:
************
تقریر آقای صراف:
سه‌شنبه 17/11/1396
· سؤال این بود که اثبات بسمله و عدم آن به قیاس چه ربطی دارد؟ چرا در باب قیاس این را آورده‌اند؟
· ممکن است مقصود از اثبات بسمله، در سوره برائت باشد. قراء اجماع دارند که اگر انفال را بخواهد به برائت متصل کند، بسمله ندارد اما اگر ابتدا به ساکن می‌خواهد سوره برائت بخواند چه؟ عده قابل توجهی نهی کرده‌اند که بخواهد بدون نسبت به سوره بسمله را بگوید. مشایخ عراقیین در جایی که بخواهد از وسط یک سوره شروع کند، بسمله را جایز می‌دانند. اما در ابتدای برائت بحث خاصی دارد که ولو عراقی باشی و در جاهای دیگر بسمله را در وسط سوره هم می‌آوری اما نمی‌توانی قیاس کنی بر جاهای دیگر. بحث دیگر این است که آیا وسط برائت هم اگر بخواهد شروع شود چگونه است؟
· دلایلی برای اثبات بسمله دارند: یکی اینکه بسمله برای مشرکین که مخاطب هستند مناسبت نداشته ولی وقتی بخواهد آیات آن جهت تیمن برای مؤمنین قرائت شود، مانعی ندارد و دوم اینکه اصلاً سوره انفال و برائت یک سوره هستند.
· پس ظاهراً بحث ایشان ناظر به اول یا وسط سوره برائت باشد
· مثال‌هایی که ابن جزری مطرح می‌کند با «کمثل» مثال برای اصل بحث است که قیاسی که بر اجماع منعقد باشد
... وَكَذَلِكَ قِيَاسُ (قَالَ رَجُلَانِ، وَقَالَ رَجُلٌ) عَلَى (قَالَ رَبِّ) فِي الْإِدْغَامِ كَمَا ذَكَرَهُ الدَّانِيُّ وَغَيْرُهُ [آیا در همه «قال رب»هایی که در قرآن هست، ادغام منصوص است و ادا شده؟ ظاهراً همه اینگونه بوده و مستقر بوده]، ...